Türkiye’de 28 Mayıs’ta yapılacak cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci versiyonu yaklaşırken, Kuzey Kıbrıs’taki ekonomik kriz derinleşiyor. Kuzey Kıbrıs’ta bankalar ekonomik krize karşı yeni tedbirleri devreye alırken, ekonomi uzmanları durumun 29 Mayıs’tan sonra daha da kötüye gidebileceği konusunda uyarıda bulunuyor.
KKTC eski Başbakanı Ferdi Sabit Soyer ve ekonomist Mertkan Hamit, Türkiye’de ikinci tip seçimler öncesi Kuzey Kıbrıs’ta yaşanan ekonomik krizi Gazete Wall’a değerlendirdi.
ESKİ BAŞBAKAN SOYER: DURUM MUHTEŞEM
KKTC’nin eski başbakanı ve ekonomi alanında deneyimli siyasetçi Ferdi Sabit Soyer, Kuzey Kıbrıs’ın sosyo-ekonomik hayatındaki son gelişmeleri “endişe verici” olarak nitelendirdi. Soyer’e göre Kıbrıslı Türkler, Türkiye’de seçim süreci bitmeden kısıtlı imkanlarla önlem almaya çalışıyor.
Soyer, Kuzey Kıbrıs’ta Türk Lirası cinsinden borçlanmaya yüzde 30-35 faiz uygulandığına dikkat çekti. Soyer’e göre Kuzey Kıbrıs’ta Türk Lirası ile borçlanan vatandaşlar paralarını döviz olarak yatırıyor. “Zincir kırıldı. Sosyal güvenlik zinciri kırıldı” diyen Ferdi Sabit Soyer, adanın kuzeyindeki bankalarda şu an itibarıyla mevduatın yüzde 90’ının, kredilerin yüzde 85’inin döviz cinsinden olduğunun altını çizdi.
‘AVRO KULLANIMININ DEĞİŞTİRİLMESİNE KARŞI AMA FİYATLAR EURO’YA GÖRE UYGUN’
Yaşananlar karşısında 3’lü koalisyon hükümetinin ‘euro kullanımına geçiş’ fikrine kapıyı kapatmaya devam ettiğini belirten Soyer, gümrük ve emlak vergilerinin döviz üzerinden toplanmaya devam ettiğini söyledi. , Kıbrıs’ın kuzeyindeki tüm fiyatlar euro üzerinden hesaplanmakta ve bu durum insanları zor durumda bırakmaktadır. Bırakması için ısrar etti.
“Kıbrıslı Rumlar için bir nevi bit pazarına döndük” yorumunu yapan siyasetçi, bu durumun gelecekte Kuzey Kıbrıs’ta milliyetçi duyguları artırabileceğine işaret etti.
EKONOMİST HAMİT: BELİRSİZLİK YAŞIYORUZ’
Söz konusu sosyoekonomik çalkantıyı daha pahalıya mal eden ekonomist Mertkan Hamit, şu an itibariyle krize ilişkin inandırıcı, bilimsel bir veri ve bilginin bulunmadığını söyledi.
“Merkez Bankası ve buradaki ve Türkiye’deki yönetimler durumu kurtarmaya çalışıyor” gözlemini paylaşan Hamit, “Türkiye’de hükümet, kredi risk primi nedeniyle bankaları Maliye ve Ekonomi Bakanlığı aracılığıyla euro tahvili almaya teşvik etti. (CDS) 700 puana kadar tırmandı.Ancak bu tür adımların manipülasyonu artırdığı ve verilere gölge düşürdüğü dikkate alınmalıdır.Hamit, “Şu anda bir belirsizlik yaşıyoruz” yorumunu yaptı.
“BU GELİŞME BİR PANİK ALANIDIR”
Türkiye’de 28 Mayıs’ta yapılacak Cumhurbaşkanlığı ikinci tur seçimlerine günler kala, KKTC’de yerli bankaların faiz oranlarını bugün (26 Mayıs) itibarıyla yüzde 50’nin üzerine çıkardığı bilgisini paylaşan Kıbrıslı Türk ekonomist, şunları söyledi: bu gelişme Kıbrıs Türk toplumundaki paniğin bir işaretidir. bir işaret olduğunu vurguladı.
Hamit, seçimin ertesi günü için iki noktanın altını çizdi. Hamit, birinci nokta olarak Kıbrıs Türklerinin döviz kurlarının mevcut seviyede kalmamasını beklediklerini belirtti. Türkiye ve yurt dışında olduğu gibi Kıbrıs Türk tarafında da doların önümüzdeki dönemde yüzde 30 bandının üzerine çıkması olası.
‘ERDOĞAN KAZANARSA SERMAYE DENETİMİ BEKLENİR’
Ekonomist Hamit ikinci bir nokta olarak Cumhur İttifakı’nın Cumhurbaşkanı adayı Recep Tayyip Erdoğan’ın seçimleri kazanması durumunda Kuzey Kıbrıs’ta sermaye kontrolünün devreye girmesinin beklendiğine dikkat çekti. Bu ihtimal hakkında Hamit, “Bugün bile 100 bin ile 200 bin arasındaki paraya ulaşmak zor bir konu. Sermaye kontrolü durumunda bankalardan kaçış tetiklenebilir.”
Hamit, KKTC hükümetinin krizi izlemekle yetindiğini ve krizin derinleşmesi karşısında gerekli önlemlerin alınmadığını belirterek konuşmasını sonlandırdı. Kıbrıslı iktisatçı, Kıbrıs’taki durumu, “Bizim durumumuz, intihar etmek için çatıya çıkan vatandaşa benziyor. Aşağıda branda tutan yok. Aksine ‘zıpla, zıpla’ sesleri geliyor. Yükseliyor”.
KIBRIS BASINI: BANKALAR TL KREDİLERDEKİ SINIRLAMALARI ARAŞTIRDI
Kıbrıs Türk basını da Türkiye’de Cumhurbaşkanlığı seçimleri ile bağlantılı olarak bankalardaki mevduatın dövize çevrilmesi veya büyük ölçüde Türk Lirası üzerinden kredi alınması ve dövize çevrilerek yastık altına alınması gibi uygulamaların gündeme geldiğini bildiriyor. son zamanlarda gündemde. Söz konusu uygulamalar sonucunda Kıbrıs Türk bankaları Türk Lirası kredilerini sınırlamaya başladı.
Yeni Sistem gazetesinin haberine göre, Kıbrıs Türk Öğretmenler Dayanışma Kooperatifi (ÖYAK), mevduatın yüzde 80’inin dövizde olduğunu, kredi taleplerinin ağırlıklı olarak Türk Lirası olduğunu ve OYAK’ın diğer yerel bankalar gibi sıkıntılı bir süreç içinde olduğunu açıkladı. TL nakit sıkışıklığı. Kooperatifin, üyelerin yatırdığı mevduat üzerinden kredi verdiğini hatırlatarak, Türk lirası kredi üst limitinin 100 bin TL ile sonlandırıldığını duyurdu. OYAK Yönetim Kurulu’ndan yapılan açıklamada, nakit sıkıntısı giderilir giderilmez Türk Lirası kredi üst limitinin yeniden güncelleneceği belirtildi.
